Beinbrunasótt

Beinbrunasótt (e. Dengue) er veirusýking sem berst í fólk með bitum sýktra moskítóflugna. Veiran smitast ekki á milli manna. Einkenni beinbrunasóttar eru oftast flensulík einkenni, margir eru einkennalausir en í einstaka tilfellum geta einkenni orðið alvarleg.

Mikilvægt er að huga vel að forvörnum gegn moskitóbitum.

Sjúkdóminn getur verið nánast einkennalaus, haft talsverð einkenni eða orðið lífshættulegur. Einkenni koma fram 4-10 dögum eftir bit.

Helstu einkenni eru:   

• Hár hiti - hjá börnum - hjá fullorðnum
• Bein- og liðverkir 
• Höfuðverkur  
• Ógleði - uppköst  
• Útbrot - upphleypt

Alvarleg einkenni eru:  

• Blóð í hægðum eða uppköstum
• Blæðingar í húð og slímhúðum líkamans, marblettir 
• Blæðing úr nefi eða tannholdi 
• Hröð öndun
• Kviðverkur
• Marblettir
• Mikil þreyta

Sjúkdómsgreining felst aðallega í upplýsingum um ferðalag, hugsanleg moskitóbit og lýsingu á einkennum. Beinbrunasótt er staðfest með því að mæla mótefni í blóðsýni.

Beinbrunasótt er moskítóborin veirusýkingin.

Veiran er landlæg í:

• Asíu
• Mið- og Suður Ameríku
• Karabíska hafinu.

Beinbrunasótt er ekki landlæg í Evrópu en séu umhverfisaðstæður hagstæðar þá geta moskítóflugur borið sjúkdóminn og valdið staðbundinni útbreiðslu. Tilkynnt hefur verið um tilfelli á Spáni, Ítalíu og í Frakklandi. 

Meðferð við alvarlegri beinbrunasótt miðar að því að draga úr skaðsemi einkennanna og draga þannig úr líkum á dauðsföllum. Slík meðferð fer fram á sjúkrahúsum, oftast á gjörgæslu. Ekki eru til lyf sem lækna beinbrunasótt. 

• Drekka vel af vökva
• Taka inn bólgueyðandi lyf, verkja- og hitalækkandi lyf
• Hvíld

Leita til heilsugæslu ef:

• Fólk hefur verið bitið af moskítóflugu eða möguleiki er á biti þar sem sjúkdómurinn er landlægur og flensulík einkenni koma fram innan 2ja vikna eftir að ferðalagi lýkur

Leita til bráðamóttöku ef:

• Ef alvarleg einkenni eru til staðar

Finna næstu heilsugæslu eða bráðamóttöku.