Drögum úr líkum á skordýrabiti

Stungur og bit skordýra geta verið óskemmtileg og valdið óþægindum og í sumum tilvikum alvarlegum sjúkdómum. Því er gott að þekkja helstu leiðir til að koma í veg fyrir að verða bitinn eða stunginn. 

Leiðbeiningar um meðferð skordýrabita.

Fá skordýr á Íslandi bera með sér hættulega sjúkdóma. Skógarmítill finnst hér á landi á hverju sumri og berst hingað með farfuglunum. Þó tiltölulega lítill hluti stofnsins beri með sér smit er vissara að hafa varann á því skógarmítillinn getur borið með sér Lyme sjúkdóminn sem er alvarlegur sjúkdómur.

Erlendis er hins vegar meiri hætta á að smitast af alvarlegum sjúkdómum með skordýrabiti. Undirbúðu því ferðina vel ef ferðast er til framandi staða.

Skordýr eru mörg og bíta við ólíkar aðstæður. Mikilvægt er að kynna sér vel hvaða dýr eru líklegust til að bíta þar sem þú ert. Oft þarf að beita mismunandi aðferðum við ólíkar tegundir. Þau skordýr sem við þekkjum best hér á landi bíta úti, nema lúsmýið, það bítur inni og helst á nóttunni. Það þarf því að koma í veg fyrir að það komist inn og verja sig að nóttu til. Hér eru nokkur ráð sem gagnast í baráttunni gegn skordýrabitum.

• Halda ró þinni í nálægð við geitunga og býflugur. Færa þig rólega frá þeim og forðast að slá eða sveifla höndum í átt til þeirra.
• Hylja bera húð með löngum ermum og síðbuxum.
• Vera í skóm utandyra og háum sokkum ef hætta er á skógarmítli.
• Sum skordýr bíta í gegnum þunn föt þar sem þau liggja þétt að líkamanum. Gott er að spreyja skordýrafælu á fötin í þannig tilvikum.
• Forðast að nota ilmsterkar vörur eins og svitalyktareyði og sápur með sterkri lykt sem geta laðað til sín skordýr.
• Fylgjast með ferðum geitunga. Ef þú hefur grun um að geitungabú geti leynst í nágrenninu skal gæta sérstakrar varúðar. Bú í görðum og húsum ætti að fjarlægja, sér í lagi þar sem börn leika. Best er að fá kunnáttufólk í það verk.
• Fara varlega í kringum blóm og runna í blóma, rusl, polla, rotmassa og útisvæði þar sem matar er neytt þar sem skordýr sækja gjarnan þangað.
• Geyma mat og drykk í lokuðum ílátum utandyra. Geitungar og býflugur geta farið ofan í opnar dósir og flöskur.
• Loka gluggum eða nota flugnanet ef þú vilt varna því að skordýr komist inn.
• Þéttriðið flugnanet í glugga getur komið sér vel í baráttunni gegn lúsmýi. Það leitar inn að nóttu til og bítur inni. Netið þarf að vera með að lágmarki 600 holur á fertommu (25 x 25mm).
• Til að verjast lúsmýi er gott að vera í náttfötum og sokkum. Sokkarnir eru þá settir yfir buxnaskálmarnar og skyrtan ofna í buxnastrenginn. Best er ef ermarnar eru þröngar og liggja þétt að húðinni. 
• Lúsmýið er mjög lítil fluga sem getur ekki flogið í vindi því getur vifta í svefnherberginu varið fólk fyrir bitum.
• Bera skordýrafælu. 30-50% blanda af DEET virkar best og lengst en það þarf að bera á 4 tíma fresti til að viðhalda vörninni. Fyrir börn frá 2 mánaða - 2 ára skal nota 10-30% DEET og bera einu sinni á dag. Ekki skal bera á hendur barna því þau geta borið áburð í augu. Ekki skal bera DEET á börn undir 2 mánaða.Skordýravörn sem sett er á húð og föt getur hjálpað. Gott er að leita ráða hjá lyfjafræðingi eða starfsfólki í apótekum. Umfjöllun um moskítóvarnir.

Gagnlegt er að kynna sér vel viðbrögð við skordýrabiti áður en lagt er upp í ferðir. Gott er að hafa með sér lyf og krem sem nota má við bitum. 

Ef broddur verður eftir í stungusárinu eða skógarmítill hefur komið sér fyrir í húðinni er mikilvægt að þekkja réttu leiðirnar til að ná broddinum eða mítlinum úr húðinni. Þetta er sýnt vel á myndböndunum.