Hvar eru hættusvæðin?

Að fá sér tóbak er aðferð sem algengt er fólk upplifi sem slökun þegar það er spennt á taugum, kvíðið eða reitt. Þetta skýrist aðallega af því að fólk þaggar þar með niður í fráhvarfseinkennunum. Nikótín er þó, líkt og koffín, örvandi efni sem gerir fólk dugmeira andlega og líkamlega og eykur þar með á taugaóstyrk, kvíða og reiði. Árangursríkara er að setja í gang andstætt ferli, sem sagt slökun. Slökunartækni af ýmsu tagi er afar áhrifarík gegn kvíða og henni er hægt að beita mjög fljótt og án þess að mikið beri á, hvar og hvenær sem er þegar fólk hefur æft sig í henni. Önnur aðferð er að dreifa huganum. Þá er til dæmis hægt að fara í gönguferð, lesa blöðin eða spila spil.

Oft notar fólk tóbak sem "vin" sem hægt er að leita til ef leiðindi eða depurð gerir vart við sig. Þar sem tóbak er að auki örvandi getur fólk verið dálítið þungt í skapi fyrst eftir að það hættir. Hreyfing og félagslíf hjálpa oft. Önnur aðferð er að dreifa huganum. Til dæmis fara út að ganga, lesa blöðin, spila spil eða spjalla við aðra. Ef þú ert langt niðri andlega í töluverðan tíma, getur borgað sig að ræða við heimilislækninn sem getur þá vísað þér áfram ef þörf er á. Núvitund hefur líka hjálpað mörgum.

Nikótín er örvandi og mörgum finnst það þess vegna bæta einbeitinguna. Það eru hins vegar til margar aðrar og hollari aðferðir til að gera það sama, til dæmis líkamsþjálfun, hollt og reglulegt mataræði og streitumeðferð. Algengt er að fólki finnst einbeitingin verða sérlega slæm þegar tóbaksnotkun er hætt. Þetta stafar af fráhvarfseinkennunum og lagast fljótlega. Þangað til geturðu prófað að skipuleggja hlutina aðeins betur en vanalega, til dæmis:

• Skrifa minnismiða
• Drekka mikið vatn
• Reyna að forðast það sem dreifir athyglinni (til dæmis hljóð og hreyfingar, eða óleyst áhyggjuefni) þegar þú þarft að einbeita þér.
• Taka þér hlé og stund fyrir sjálfan þig - draga djúpt andann með maganum og reyna að slaka alveg á, aðallega í háls- og axlarvöðvum.

Reyna um leið að gleyma þér alveg og stara bara út í bláinn svo að heilinn fái líka hvíld.

„Nú á ég skilið að fá mér tóbak,“ Tóbakið er notað sem verðlaun. Finnst þér þú eiga eitthvað fleira skilið? Að halda upp á eitthvað er oft að veita sér viðurkenningu. Hvernig væri að þú veittir þér verðlaun fyrir að vera tóbakslaus næst þegar þú heldur upp á eitthvað? Þetta gæti til dæmis verið ferðalag, ný flík, dekurstund eða góð bók.

Það getur verið erfitt að standast freistinguna að fá sér sígarettu eða munntóbak/neftóbak eftir að hafa drukkið áfengi. Þess vegna getur verið snjallt að takmarka drykkjuna þegar tóbakið er tiltækt. Það er líka snjallt að búa sig undir slíkt fyrirfram og upphugsa ráð ef tóbakslöngunin skyldi verða sterk. Til dæmis að fara út að ganga eða spjalla við vin sem styður þig. Það hefur einnig reynst vel að hafa alltaf vatnsglas við hendina þegar áfengis er neytt og eitthvað til að maula, til dæmis saltstangir. Það er mikilvægt að hafa staðgengla fyrir tóbakið.

Að vera innan um fólk sem neitir tóbaks getur reynst erfitt hafir þú nýlega hætt tóbaksnotkun. Þess vegna er snjallt að búa sig andlega undir slíkt. Það er til dæmis hægt að undirbúa svör ef þér verður boðið tóbak eða hafa eitthvað í vasanum að fitla við.

Ef þú finnur til tóbaksþarfar eftir matinn er ráðlagt að standa upp frá borðum þegar þú hefur lokið við að borða og gera eitthvað til að dreifa huganum. Mörgum gagnast vel að bursta tennur eða tyggja tyggigúmmí strax eftir matinn. Minna sig á að tóbakið gerir ekki matinn betri heldur slævir það bragðlaukana, sérstaklega sígaretturnar. 

Ef þú finnur til tóbakslöngunar þegar þú drekkur kaffi eða te getur verið snjallt að drekka eitthvað annað fyrst eftir að þú hættir að nota tóbak. Koffín eykur oft tóbakslöngun. Svo er hægt að prófa að hafa eitthvað annað tiltækt með kaffinu eða teinu þegar þörfin gerir vart við sig. Mörgum finnst gott að bursta tennur eða tyggja tyggigúmmí strax eftir að hafa drukkið kaffi eða te. Minna sig á að tóbakið gerir kaffi- eða tebollann ekki betri heldur slævir það þvert á móti bragðlaukana.