Hreyfing er yfirgripsmikið hugtak sem nær yfir nánast allar athafnir sem fela í sér hreyfingu með einum eða öðrum hætti. Hér er meðal annars átt við að ferðast á milli staða gangandi eða á hjóli, vinna heimilisstörf, garðvinnu eða aðra vinnu sem krefst hreyfingar, ýmiss konar leiki, íþróttir og aðra skipulagða þjálfun.
Hreyfingu má einnig greina út frá eftirfarandi þáttum:
- Ákefð - hversu erfið hreyfingin er, sjá nánar neðar á síðunni
- Tími - hversu lengi hreyfing er stunduð í hvert skipti, samanlagður tími yfir daginn og samanlagður tími í hreyfingu á viku.
- Tíðni - hversu oft hreyfing er stunduð
- Tegund - hvers konar hreyfing er stunduð
Samanber skilgreiningu hreyfingar ættu allir að geta fundið hreyfingu í samræmi við getu og áhuga.
Hegðun hefur mest áhrif á lífsgæði og líðan að erfðum undanskildum. Hér getur þú tekið prófið, séð hver staðan er og hvernig þú getur bætt þig.
Til að meta eigin hreyfingu er auðvelt að telja saman hversu lengi og oft hreyfing er stunduð. Það getur verið aðeins snúnara að meta ákefðina. Samkvæmt ráðleggingum um hreyfingu er mikilvægast að takmarka kyrrsetu og stunda hreyfingu sem er miðlungserfið daglega og helst einhverja erfiða hreyfingu sbr. skilgreininguna hér að neðan.
Mismunandi ákefð hreyfingar
Miðlungserfið hreyfing krefst þrisvar til sex sinnum meiri orkunotkunar en hvíld. Við slíka hreyfingu verða hjartsláttur og öndun heldur hraðari en venjulega en hægt er að halda uppi samræðum.
Dæmi um miðlungserfiða hreyfingu:
- Rösk ganga.
- Hjóla, synda eða skokka rólega.
- Aðrar íþróttir sem eru stundaðar sem miðlungserfið afþreying, t.d. badminton, stafganga, skautar, golf og dans.
- Heimilisstörf eins og skúra gólf, hengja upp þvott, þvo glugga, sópa, létt garðvinna og að moka léttum snjó.
- Atvinna sem krefst miðlungserfiðrar hreyfingar s.s. ganga í langan tíma, draga eða ýta eða lyfta frekar léttum hlutum t.d. bera út póst, þjóna til borðs, vaska upp, umönnunarstörf og ýmis bústörf.
Erfið hreyfing krefst meira en sex sinnum meiri orkunotkunar en hvíld. Erfið hreyfing kallar fram svita og mæði þannig að erfitt er að halda uppi samræðum.
Dæmi um erfiða hreyfingu:
- Hlaup
- Hjóla hratt eða í hæðóttu landslagi.
- Flestar íþróttir og önnur þjálfun stunduð með árangur í huga.
- Atvinna sem krefst erfiðrar hreyfingar s.s. hlaupa í langan tíma, draga eða ýta eða lyfta þungum hlutum t.d. slökkviliðsstörf, byggingavinna og störf sem krefjast notkunar á þungum verkfærum sem eru ekki vélknúin.
Miðlungserfið hreyfing krefst þrisvar til sex sinnum meiri orkunotkunar en hvíld. Við slíka hreyfingu verða hjartsláttur og öndun heldur hraðari en venjulega en hægt er að halda uppi samræðum.
Dæmi um miðlungserfiða hreyfingu:
- Rösk ganga.
- Hjóla, synda eða skokka rólega.
- Aðrar íþróttir sem eru stundaðar sem miðlungserfið afþreying, t.d. badminton, stafganga, skautar, golf og dans.
- Heimilisstörf eins og skúra gólf, hengja upp þvott, þvo glugga, sópa, létt garðvinna og að moka léttum snjó.
- Atvinna sem krefst miðlungserfiðrar hreyfingar s.s. ganga í langan tíma, draga eða ýta eða lyfta frekar léttum hlutum t.d. bera út póst, þjóna til borðs, vaska upp, umönnunarstörf og ýmis bústörf.
Erfið hreyfing krefst meira en sex sinnum meiri orkunotkunar en hvíld. Erfið hreyfing kallar fram svita og mæði þannig að erfitt er að halda uppi samræðum.
Dæmi um erfiða hreyfingu:
- Hlaup
- Hjóla hratt eða í hæðóttu landslagi.
- Flestar íþróttir og önnur þjálfun stunduð með árangur í huga.
- Atvinna sem krefst erfiðrar hreyfingar s.s. hlaupa í langan tíma, draga eða ýta eða lyfta þungum hlutum t.d. slökkviliðsstörf, byggingavinna og störf sem krefjast notkunar á þungum verkfærum sem eru ekki vélknúin.
Hegðun hefur mest áhrif á lífsgæði og líðan að erfðum undanskildum. Sjáðu hvernig staðan er hjá þér.
